दातांच्या पोकळी ज्याला दात किडणे किंवा क्षरण म्हणूनही ओळखले जाते ही जगभरातील सर्वात सामान्य दातांच्या समस्यांपैकी एक समस्या आहे. जेव्हा दाताचा कठीण पृष्ठभाग ज्याला इनॅमल म्हणतात , तो खराब होते आणि दातामध्ये छिद्र किंवा पोकळी निर्माण होते तेव्हा या समस्या उद्भवतात.
दात किडणे हे वेदनादायक असते आणि उपचार न केल्यास दातांच्या गंभीर समस्या उद्भवू शकतात. दात किडण्यासाठी अनेक घटक जबाबदार आहेत:
डेंटल प्लाक: डेंटल प्लेक हा जंतूंचा चिकट स्त्राव आहे जो दात आणि हिरड्यांवर तयार होतो. जेव्हा दातांवर प्लाक जमा होतो तेव्हा प्लाकमधील जंतू ऍसिड तयार करतात ज्यामुळे दातांवरील कवच खराब होऊ लागते आणि पोकळी तयार होते.
दातांच्या कवचाची गुणवत्ता: दात किडण्यामागे दातांच्या कवचाची गुणवत्ता कशी आहे हा महत्वाचा घटक आहे. काही लोकांच्या दातावर नैसर्गिकरित्या पातळ किंवा कमकुवत मुलामा असतो आणि त्यामुळे त्यांचे दात किडतात. आनुवंशिकता किंवा लहानपणी झालेल्या फ्लोराईड एक्सपोजरच्या कमतरतेमुळे दातांवरील कवचाची गुणवत्ता खराब असू शकते.
साखर खाणे: दातांमध्ये पोकळी तयार होण्यासाठी साखरयुक्त आहाराचे सेवन हा मोठा घटक असतो. डेंटल प्लाकमधील जंतू हे अन्न आणि पेयांमधील शर्करा खातात, ज्यामुळे दातांवरील मुलामा नष्ट करणारे ऍसिड तयार होते. साखरयुक्त पदार्थ आणि पेये यांचे सतत आणि दीर्घकाळ सेवन केल्याने दातांमध्ये पोकळी तयार होण्याचा धोका वाढतो.
दात घासणे: तोंडाची स्वच्छता नासणे हे दात किडण्याला कारणीभूत ठरते. फ्लोराईड असलेल्या टूथपेस्टने दिवसातून दोनदा दात घासल्याने प्लाक निघून जातो आणि दात किडण्यास कारणीभूत असलेल्या जंतूंची निर्मिती टाळता येते. फ्लॉसिंग आणि माउथवॉश वापरल्याने तोंडात प्लाक आणि जंतूंची निर्मिती कमी होते.
फ्लोराईड: फ्लोराईड हे एक खनिज आहे जे दात किडण्यापासून आपले संरक्षण करते. हे दातांवरील मुलामा मजबूत करते आणि ऍसिड तयार होण्याला प्रतिबंध करते. फ्लोराईडचा वापर हा सामान्यतः टूथपेस्ट, माउथवॉश यांमध्ये केला जातो आणि काहीवेळा हे पिण्याच्या पाण्याच्या स्त्रोतांमध्ये देखील वापरले जाते. फ्लोराईडच्या नियमित वापरामुळे दात किडण्याचे प्रमाण कमी होते.
दात किडण्यापासून रोखण्यासाठी तोंडाची स्वच्छता राखली पाहिजे, साखरेचे सेवन मर्यादित केले पाहिजे आणि नियमितपणे फ्लोराईड-आधारित टूथपेस्ट किंवा माउथवॉश वापरणे गरजेचे आहे.
अर्थात, दातांची नियमित तपासणी आणि स्वच्छता केल्याने दात किडण्यासारख्या समस्या लवकर ओळखण्यात आणि टाळण्यास मदत होऊ शकते.
