ಮೂತ್ರವನ್ನು ಜಾಸ್ತಿ ಹೊತ್ತು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಂಡರೆ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಬಹುದು

ಮೂತ್ರವನ್ನು ಜಾಸ್ತಿ ಹೊತ್ತು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಂಡರೆ ಮೂತ್ರ ಧಾರಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಇದು ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸೂಕ್ತವಾದ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ. ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ ವಾಶ್‌ರೂಮ್‌ ಇಲ್ಲದಿರುವಾಗ, ಅಥವಾ ದೂರದ ಪ್ರಯಾಣವಿದ್ದರೆ, ಅಥವಾ ವಾಶ್ ರೂಮ್ ಸ್ವಚ್ಛವಿಲ್ಲದೆ ಇದ್ದಾಗ ನಾವು ಮೂತ್ರ ವಿಸರ್ಜನೆಯನ್ನು ತಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ. ಆದರೆ ಇದು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಅಭ್ಯಾಸವಲ್ಲ. ದೀರ್ಘಕಾಲದವರೆಗೆ ಮೂತ್ರ ವಿಸರ್ಜನೆಯನ್ನು ಮುಂದೂಡುವುದರಿಂದ ಮೂತ್ರಕೋಶದ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಬಹುದು. ಇದು ಮೂತ್ರ ಧಾರಣ ಮತ್ತು ಅಪೂರ್ಣ ಖಾಲಿಯಾಗುವಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಮೂತ್ರನಾಳದ ಸೋಂಕುಗಳಿಗೆ (UTIs) ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ರೀಗಲ್ ಮಲ್ಟಿ ಸ್ಪೆಷಾಲಿಟಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯ ಮೂತ್ರಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಡಾ.ಸೂರಿ ರಾಜು ವಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಇದರಿಂದ ಮೂತ್ರಪಿಂಡದ ಕಲ್ಲುಗಳು, ಮೂತ್ರದ ಅಸಂಯಮ ಮತ್ತು ಮೂತ್ರಪಿಂಡದ ವೈಫಲ್ಯದ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ.

ಮಧುಮೇಹದಂತಹ ಕೆಲವು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವರು, ಮೂತ್ರವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಹೊತ್ತು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಉಲ್ಭಣವಾಗಬಹುದು. ಏಕೆಂದರೆ ದುರ್ಬಲಗೊಂಡ ಮೂತ್ರಕೋಶದ ಸಂವೇದನೆಯು ಮೂತ್ರ ವಿಸರ್ಜನೆಯ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಗುರುತಿಸುವಲ್ಲಿ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು ಮತ್ತು ತೊಡಕುಗಳ ಅಪಾಯವನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ

“ಬಾತ್ರೂಮ್ ವಿರಾಮಗಳನ್ನು ತಡ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಮೂತ್ರಕೋಶವು ದುರ್ಬಲವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮೂತ್ರಪಿಂಡಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಒತ್ತಡ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಮೂತ್ರವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವವರಿಗೆ, ಅವರ ಮೂತ್ರಕೋಶವು ನಿರಂತರ ಸಂಕೋಚನದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ. ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ, ಮೂತ್ರಕೋಶವು ಅದರ ಸಂಕೋಚನವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಇದು ಅಪೂರ್ಣ ಖಾಲಿಯಾಗುವಿಕೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ” ಎಂದು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಕನ್ನಿಗ್ಯಾಮ್ ರಸ್ತೆಯ ಫೋರ್ಟಿಸ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಸಲಹೆಗಾರ ಮೂತ್ರಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಡಾ.ಶ್ರೇಯಸ್ ಎನ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಬ್ಲಾಡರ್ ಖಾಲಿಯಾಗುವುದನ್ನು ತಡೆಯುವ ಅಂಶಗಳು

ಡಾ.ಶ್ರೇಯಸ್ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ, “ನನ್ನ ಬಳಿ ಬರುವ ಅನೇಕರು ತಮ್ಮ ಕೆಲಸಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಅಥವಾ ಶ್ರಾಂತಿ ಕೊಠಡಿಯನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಬಳಸುವುದು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಮೂತ್ರವನ್ನು ದೀರ್ಘಕಾಲದವರೆಗೆ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿ ಸರಿಯಾದ ಮಧ್ಯಂತರಗಳಲ್ಲಿ ಮೂತ್ರ ವಿಸರ್ಜಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ” ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.
ಸರಿಯಾದ ಮೂತ್ರ ವಿಸರ್ಜನೆಯನ್ನು ತಡೆಯುವ ಇನ್ನೊಂದು ಕಾರಣವೆಂದರೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿದ ಪ್ರಾಸ್ಟೇಟ್ (ಪುರುಷರ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ) ಅಥವಾ ದುರ್ಬಲಗೊಂಡ ಮೂತ್ರಕೋಶದ ಸಂವೇದನೆ. ಇದು ಅಹಿತಕರ ಪರಿಣಾಮಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಮೂತ್ರವನ್ನು ದೀರ್ಘಕಾಲದವರೆಗೆ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳು
ಮೂತ್ರಕೋಶವು ನಾಲ್ಕರಿಂದ ಆರು ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ಮೂತ್ರವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಡಲು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅವಧಿಯು ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಕಾವೇರಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳ ಮೂತ್ರಶಾಸ್ತ್ರ, ರೋಬೋಟಿಕ್ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ ಮತ್ತು ಮೂತ್ರಪಿಂಡ ಕಸಿ ಹಿರಿಯ ಸಲಹೆಗಾರ ಡಾ.ಶ್ರೀಹರ್ಷ ಹರಿನಾಥ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಮೂತ್ರ ಧಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಉಂಟಾಗಬಹುದಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು:

♦ ಯುಟಿಐಗಳು – ಮೂತ್ರನಾಳದ ಸೋಂಕು

“ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಮೂತ್ರನಾಳದ ಸೋಂಕು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಅವರು ಶೌಚಾಲಯಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಹಿಂಜರಿಯುತ್ತಾರೆ ಅಲ್ಲದೇ ದೀರ್ಘಕಾಲದವರೆಗೆ ಮೂತ್ರವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ” ಎಂದು ಡಾ ಹರಿನಾಥ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಹೀಗೆ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಉಂಟಾಗಬಹುದಾದ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸೋಂಕುಗಳಲ್ಲಿ ಮೂತ್ರನಾಳ (ಮೂತ್ರನಾಳದ ಸೋಂಕು), ಸಿಸ್ಟೈಟಿಸ್ (ಮೂತ್ರಕೋಶದ ಸೋಂಕು), ಪೈಲೊನೆಫೆರಿಟಿಸ್ (ಮೂತ್ರಪಿಂಡದ ಸೋಂಕು) ಮತ್ತು ಯೋನಿ ನಾಳದ ಉರಿಯೂತ (ಯೋನಿಯ ಸೋಂಕು) ಸೇರಿವೆ.

♦ ಮೂತ್ರಕೋಶದ ಅಪಸಾಮಾನ್ಯ ಕ್ರಿಯೆ

“ಮೂತ್ರವನ್ನು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಂಡರೆ, ಅದು ಮೂತ್ರಕೋಶದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಮೂತ್ರಕೋಶದ ಅಪಸಾಮಾನ್ಯ ಕ್ರಿಯೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ ಬ್ಲಾಡರ್ ಡಿಟ್ರುಸರ್ ಸ್ನಾಯುವನ್ನು ಹಾನಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ” ಎಂದು ಡಾ ಹರಿನಾಥ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

♦ ಕಿಡ್ನಿ ಕಲ್ಲುಗಳು/ಕಿಡ್ನಿ ಸ್ಟೋನ್

ಮೂತ್ರ ವಿಸರ್ಜನೆಯನ್ನು ತಡ ಮಾಡುವುದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಮೂತ್ರಪಿಂಡದಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲಿನ ರಚನೆಯು ಉಂಟಾಗಬಹುದು. ಮೂತ್ರವನ್ನು ತಡೆಹಿಡಿಯುವುದರಿಂದ ಮೂತ್ರವು ದೀರ್ಘಕಾಲದವರೆಗೆ ಮೂತ್ರಕೋಶ ಅಥವಾ ಮೂತ್ರನಾಳದಲ್ಲಿ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ. ಮೂತ್ರವು ಅಲ್ಲಿಯೇ ಉಳಿದಾಗ ಅದರಲ್ಲಿರುವ ಖನಿಜಗಳು ಮತ್ತು ಲವಣಗಳು ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿ ಹರಳಿನಂತಾಗುತ್ತದೆ. ಕ್ರಮೇಣ ಈ ಹರಳುಗಳು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಮೂತ್ರಪಿಂಡದ ಕಲ್ಲುಗಳಾಗುತ್ತವೆ.

♦ ಹಠಾತ್ ಮೂತ್ರ ಸೋರಿಕೆ

“ಯಾವಾಗಲೂ ಮೂತ್ರವನ್ನು ತಡೆಹಿಡಿಯುವುದರಿಂದ ಬ್ಲಾಡರ್ ಮೇಲೆ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಆಗ ಥಟ್ಟನೆ ಮೂತ್ರ ವಿಸರ್ಜಿಸುವ ಪ್ರಚೋದನೆಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಅತಿಯಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರುವ ಮೂತ್ರಕೋಶದಿಂದ (ಮೂತ್ರದ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿನ ಅಡಚಣೆಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ) ಹಠಾತ್ ಮೂತ್ರ ಸೋರಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು” ಎಂದು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಆಸ್ಟರ್ ಸಿಎಂಐ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಮೂತ್ರಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಯುರೋ ಆಂಕೊಲಾಜಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಸಲಹೆಗಾರ ಡಾ.ಗೋವರ್ಧನ್ ರೆಡ್ಡಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಮಧ್ಯವಯಸ್ಕರಲ್ಲಿ ಈ ಸ್ಥಿತಿಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ವಯಸ್ಸಾದವರಲ್ಲಿಯೂ ಹೀಗಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಡಾ ಹರಿನಾಥ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

ಸಾರಾಂಶ

ಮೂತ್ರವನ್ನು ದೀರ್ಘಕಾಲದವರೆಗೆ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದು ಮೂತ್ರ ಧಾರಣ ಮತ್ತು ಅಪೂರ್ಣ ಖಾಲಿಯಾಗುವಿಕೆಯಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಸ್ಥಬ್ದ ಮೂತ್ರವು ಪ್ರತಿಯಾಗಿ, ಸೋಂಕುಗಳಿಗೆ (UTIs) ಒಳಗಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಯುಟಿಐಗಳಲ್ಲದೆ, ಮೂತ್ರವನ್ನು ತಡೆಹಿಡಿಯುವ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಮೂತ್ರಕೋಶದ ಅಪಸಾಮಾನ್ಯ ಕ್ರಿಯೆ, ಮೂತ್ರಪಿಂಡದ ಕಲ್ಲುಗಳು ಮತ್ತು ಹಠಾತ್ ಮೂತ್ರ ಸೋರಿಕೆ ಸೇರಿವೆ.