एक किडनी बायकोची तर दुसरी किडनी सासूची

मनाने साहसी असलेले उद्योगपती अरण्य नाग सध्या पॅराग्लायडिंगपासून स्कूबा डायव्हिंगपर्यंतच्या आवडी-निवडी सोबत जगत आहेत. कोलकात्याच्या 50 वर्षीय या व्यक्तीला गेल्या दीड दशकात आरोग्याच्या विविध अडथळ्यांवर मात करावी लागली आहे, या अडथळ्यांचा आपण अंदाज कधीच लावू शकणार नाही.

2009 मध्ये नाग यांना हाय ब्लड प्रेशरचे निदान झाले आणि त्यांच्यावर औषधोपचार करण्यात आले. पाच वर्षांनंतर बंगळुरला राहात असलेल्या  नाग यांना 2015  मध्ये  मायग्रेनवर औषध सुरू होती, तेव्हा  त्यांना वारंवार उलट्यांचा त्रास सुरु झाला आणि त्यांना रुग्णालयात दाखल करावे लागले. आणि समजले कि त्यांच्या किडन्या खराब झाल्या आहेत आणि त्यांना  निदान स्टेज 4 क्रॉनिक किडनी डिसीज (सीकेडी) झाले आहे. अशा स्थितीत जिथे मूत्रपिंड खराब होतात आणि रक्त योग्यप्रकारे फिल्टर करत नाहीत.

ते म्हणतात, “2015 मध्ये, उलट्यांच्या घटनांनंतर, डॉक्टरांनी मला सांगितले की माझ्या क्रिएटिनिनची पातळी जास्त होती.

तीव्र मूत्रपिंडाचा आजार

नागवर उपचार करणारे बंगळुरुच्या ओल्ड एअरपोर्ट रोडवरील मणिपाल हॉस्पिटल्सचे एचओडी आणि कन्सल्टंट नेफ्रोलॉजी, ट्रान्सप्लांट फिजिशियन डॉ. विश्वनाथ एस सांगतात, “सीकेडी एक सायलेंट किलर आहे आणि लक्षणे प्रगत अवस्थेतच दिसू लागतात. “असा कोणताही कौटुंबिक इतिहास नसतानाही, नागला मूत्रपिंड निकामी झाल्याचे निदान झाले, ज्यामुळे मूत्रपिंड निकामी झाले.”

नाग यांची पत्नी शताब्दी यांना सुरुवातीला काय करावे हे सुचत नव्हते. “पण डॉ. विश्वनाथ यांचे शब्द – ‘सीकेडीवर कोणताही इलाज नाही आणि म्हणूनच देवाने आम्हाला दोन मूत्रपिंड दिले आहेत: जेणेकरून आम्ही गरजूंना एक मूत्रपिंड दान करू शकू’- आम्हाला खूप चकीत केले आणि मग आम्हाला माहित होते की आमचे पुढचे पाऊल काय असेल,” त्या म्हणतात.

पहिल्या मूत्रपिंडाचे ट्रान्सप्लांट

नागला मूत्रपिंड ट्रान्सप्लांटची गरज असल्याचे कळताच शताब्दी आणि तिची आई रुनू रॉय या दोघांनीही किडनी दान करण्याची तयारी दर्शवली. हे दोन्ही मॅच होते आणि घरच्यांनी रॉयला डोनर बनवण्याचा निर्णय घेतला.

शताब्दी सांगतात, “त्यावेळी 60 वर्षांच्या माझ्या आईने आपण निरोगी असतानाच दान करण्याचा आग्रह धरला कारण भविष्यात ती दान करू शकणार नाही.

हे दाम्पत्य आणि शताब्दीची आई आधीपासूनच सक्रिय रक्तदाते होते आणि त्यांनी यापूर्वी अनेक रक्तदान शिबिरात भाग घेतला होता. “आम्ही सर्वांनी आपले सर्व अवयव दानासाठी दान केले आहेत,” त्या सांगतात.

नाग सांगतात की 2017 मध्ये मूत्रपिंड प्रत्यारोपणाने त्यांचे आयुष्य बदलले. ते म्हणतात, “मला अधिक ऊर्जावान वाटू लागलं आणि मला खूप निरोगी वाटू लागलं.” मी माझे उपक्रम, माझे काम पुन्हा सुरू केले, टेबल टेनिस खेळण्यास सुरुवात केली आणि सायक्लोथॉनमध्येही भाग घेतला.

नागकडे आता तीन मूत्रपिंड होते (त्यापैकी एकमेव दान केलेल्या मूत्रपिंडाने चांगले काम केले). मूत्रपिंड ट्रान्सप्लांट दरम्यान, मूळ मूत्रपिंड शाबूत राहतात आणि नवीन मूत्रपिंड ओटीपोटाच्या भागात ठेवले जाते. रक्त फिल्टर करण्यासाठी शरीर नवीन मूत्रपिंडावर अवलंबून असते, परंतु मूळ मूत्रपिंड देखील कमीतकमी कार्य करत राहतात.

दुसऱ्या मूत्रपिंडाचे ट्रान्सप्लांट

त्यानंतर जानेवारी 2022 मध्ये नाग यांना कोविड-19 ची लागण झाली, ज्यामुळे त्यांच्या प्रतिकारशक्तीवर परिणाम झाला.

संसर्गातून बरे झाल्यानंतर त्याच्या क्रिएटिनिनची पातळी वाढू लागली. डायलिसिसनेही मदत केली नाही. यामुळे दुसरे मूत्रपिंड प्रत्यारोपण करावे लागले.

नाग सांगतात, “मी तो दिवस कधीच विसरू शकणार नाही जेव्हा मला श्वास घेण्यास त्रास होऊ लागला आणि माझ्या पत्नीने गर्दीच्या वेळी गाडी चालवली आणि मला रुग्णालयात नेले. “मला पल्मोनरी एडेमा (फुफ्फुसात द्रव जमा होणे) झाला होता आणि मला सांगण्यात आले की माझे तिन्ही मूत्रपिंड निकामी झाले आहेत.”

यावेळी, शताब्दी पत्नीने मूत्रपिंड दान केले – आणि लग्नाच्या वाढदिवसाच्या एक दिवस आधी मार्च 2023 मध्ये नागवर शस्त्रक्रिया करण्यात आली.

दोन ट्रान्सप्लांटनंतर नाग आता चार मूत्रपिंडांसह जगतो. तो काटेकोर आहार ाचे पालन करतो आणि हायड्रेटेड राहण्यासाठी दररोज सहा ते सात लिटर पाणी पिण्याचा सल्ला देण्यात आला आहे.

ट्रान्सप्लांट नंतरचे जीवन

साहसाची आवड असलेल्या या जोडप्याने दुसऱ्या शस्त्रक्रियेनंतर महिनाभरातच परदेशात जाण्यास सुरुवात केली.

“आम्हाला साहसाची आवड आहे,” शताब्दी सांगतात. “आम्ही पॅराग्लायडिंग, स्नॉर्केलिंग, स्कूबा डायव्हिंग आणि इतर अनेक उपक्रमांसाठी गेलो होतो. एक दाता म्हणून मला आता काही वेगळं वाटत नाही. मलाही पूर्वीसारखेच वाटते आणि मी त्यालाही पूर्वीप्रमाणेच जगण्याचा आग्रह धरतो.

नागची दृढ इच्छाशक्ती आणि जीवनाकडे पाहण्याचा सकारात्मक दृष्टीकोन यामुळेही फरक पडला आहे. शताब्दी सांगतात, “तो नेहमी म्हणतो की त्याला कोणतीही आव्हानं नाहीत. “तो आयुष्य जसं येईल तसं घेतो आणि त्याचा सर्वोत्तम उपयोग करून घेतो.”

नाग आणि शताब्दी कॉलेजच्या दिवसात एकमेकांना भेटले. “तेव्हापासून तो माझा सर्वात चांगला मित्र आहे,” शताब्दी सांगतात. “आम्ही एकमेकांना कधीच प्रपोज केलं नाही – आम्ही एकमेकांना खूप चांगल्या प्रकारे समजून घेतलं. कॉलेजनंतर आम्ही लग्न करायचं ठरवलं. जेव्हा मला त्याच्या अवस्थेबद्दल कळलं, तेव्हा मला माहित होतं की आम्ही एकत्र यातून बाहेर पडणार आहोत.”