అకస్మాత్తుగా గుండెపోటు మరణాలు ఎందుకు పెరుగుతున్నాయి?

ఉత్తరప్రదేశ్ లోని అమ్రోహా జిల్లాకు చెందిన కామిని అనే ఐదేళ్ల బాలిక 2024 జనవరి 21న మొబైల్ ఫోన్ లో కార్టూన్లు చూస్తుండగా అకస్మాత్తుగా గుండెపోటు వచ్చింది. తల్లి పక్కన మంచంపై పడుకుని ఉన్న కామిని అకస్మాత్తుగా అపస్మారక స్థితిలోకి వెళ్లింది. కుటుంబ సభ్యులు వెంటనే ఆమెను ఆసుపత్రికి తరలించగా అప్పటికే మృతి చెందినట్లు వైద్యులు నిర్ధారించారు.

తాజాగా వెలుగులోకి వచ్చిన ఈ వివరాలను పరిశీలిస్తే, 2023 డిసెంబర్ 31న అదే జిల్లాలో క్రికెట్ ఆడుతూ స్పృహతప్పి పడిపోయిన ప్రిన్స్ కుమార్ అనే 16 ఏళ్ల బాలుడిని ఆస్పత్రికి తరలించగా అప్పటికే మృతి చెందాడు. అదేవిధంగా బెంగళూరుకు చెందిన సంగీత అనే పాఠశాల విద్యార్థిని 2023 ఫిబ్రవరిలో తన పాఠశాలలో కబడ్డీ మ్యాచ్ ఆడుతుండగా అకస్మాత్తుగా గుండెపోటుకు గురైంది.

చిన్నారుల్లో ఆకస్మిక గుండెపోటు మరణాలపై పతాక శీర్షికలకు ఎక్కిన ఈ ఘటనలు దిగ్భ్రాంతికి గురిచేశాయి. ది లాన్సెట్లో ప్రచురించిన ఒక అధ్యయనం ప్రకారం, ఆగస్టు 2023 లో, ఆకస్మిక కార్డియాక్ అరెస్ట్ అనేది 90% కంటే ఎక్కువ మరణాల రేటుతో ప్రపంచ ప్రజారోగ్య సమస్యగా మారింది.

ఆకస్మిక కార్డియాక్ అరెస్ట్ అంటే ఏమిటి?

ఆకస్మిక గుండె మరణాలు ముందుగా ఉన్న గుండె పరిస్థితులతో లేదా అనూహ్యంగా సంభవించే ఊహించని సంఘటనలు. లక్షణాలు కనిపించడం ప్రారంభించిన గంటలో ఇది సంభవిస్తుంది. కాబట్టి, కీలక సంకేతాలను నిర్లక్ష్యం చేయకపోవడం చాలా ముఖ్యం అంటున్నారు నిపుణులు.

గుండెపోటు మరియు కార్డియాక్ అరెస్ట్ మధ్య ప్రజలు తరచుగా గందరగోళానికి గురవుతారని బెంగళూరులోని శ్రీ జయదేవ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ కార్డియోవాస్క్యులర్ సైన్సెస్ అండ్ రీసెర్చ్లో పీడియాట్రిక్ కార్డియాలజీ మాజీ ప్రొఫెసర్ డాక్టర్ విజయలక్ష్మి బాలేకుంద్రి చెప్పారు. గుండెపోటు లేదా మయోకార్డియల్ ఇన్ఫార్‌క్షన్ అనేది రక్త ప్రవాహం అకస్మాత్తుగా ఆగిపోవడం వల్ల ఒక వ్యక్తి యొక్క గుండె కండరాలకు తగినంత ఆక్సిజన్ లభించదు. కార్డియాక్ అరెస్ట్ లో ఉన్నప్పుడు విద్యుత్ అంతరాయం వల్ల గుండె పనిచేయడం మానేస్తుందని వివరించారు. గుండె మరియు ఊపిరితిత్తులు పనిచేయడం ఆగిపోయినప్పుడు, కార్డియోపల్మోనరీ అరెస్ట్ మరణానికి దారితీసే చివరి దశ.

పిల్లలు మరియు గుండె ఆరోగ్యం

చాలా సందర్భాలలో, పిల్లలలో ఆకస్మిక గుండె మరణాలు అరిథ్మియా, అసాధారణ గుండె లయలు మరియు ప్రసవం నుండి గుర్తించబడని గుండె జబ్బుల వల్ల సంభవిస్తాయని బెంగళూరులోని అపోలో స్పెక్ట్రా ఆసుపత్రి ఇంటర్వెన్షనల్ కార్డియాలజిస్ట్ డాక్టర్ మోహన్ మురళి జంగంశెట్టి చెప్పారు.

“వేగవంతమైన హృదయ స్పందనలు తరచుగా వెంట్రిక్యులర్ టాచీకార్డియా వల్ల సంభవిస్తాయి, ఇది వేగవంతమైన హృదయ స్పందనల కారణంగా శరీరానికి తగినంత ఆక్సిజనేటెడ్ రక్తం లభించని పిల్లలలో ఒక సాధారణ పరిస్థితి” అని ఆయన చెప్పారు. గుండె సంబంధిత సమస్యలతో మరణించిన తల్లిదండ్రులు, తాతయ్యల కుటుంబ చరిత్రను తెలుసుకోవడం పరిస్థితిని అర్థం చేసుకోవడానికి సహాయపడుతుంది.

డాక్టర్ జంగంశెట్టి ప్రకారం, చాలా తక్కువ సందర్భాల్లో, ఆకస్మిక కార్డియాక్ అరెస్ట్ మరణానికి దారితీస్తుంది, కానీ చాలాసార్లు, ప్రజలు స్పృహ కోల్పోవడం మరియు బ్లాక్అవుట్స్ వంటి కొన్ని సంకేతాలను అనుభవిస్తారు.

ఆకస్మిక గుండె మరణాలు ఎందుకు పెరుగుతున్నాయి?

మనం తీసుకునే జీవనశైలి నిర్ణయాలే మన గుండెను ప్రభావితం చేస్తాయని ఉత్తరప్రదేశ్ ఘజియాబాద్లోని మణిపాల్ హాస్పిటల్ కన్సల్టెంట్ కార్డియాలజీ డాక్టర్ అభిషేక్ సింగ్ చెప్పారు. ఒత్తిడితో కూడిన జీవితం మరియు ప్రాసెస్ చేసిన ఆహారాన్ని ఎక్కువగా తీసుకోవడం వల్ల వారి రక్త నాళాలలో కొలెస్ట్రాల్ ఫలకాలు ఏర్పడతాయి, ఫలితంగా అవరోధాలు ఏర్పడతాయి మరియు ధమనులు సంకుచితమవుతాయి. దీనివల్ల ఊబకాయం, రక్తపోటు, మధుమేహం వచ్చే అవకాశాలు పెరుగుతాయి. దీనివల్ల యువతలో గుండెపోటు, ఆకస్మిక గుండెపోటు మరణాలు సంభవిస్తాయని తెలిపారు.

యువతలో ఇటీవలి అనేక గుండె మరణాలలో, వారు మద్యం సేవించడం, పొగాకు ధూమపానం లేదా వాపింగ్ వంటి జీవనశైలిని కలిగి ఉంటారని, ఇవి గుండె ఆరోగ్యంగా ఉండవని డాక్టర్ సింగ్ అన్నారు.

అకస్మాత్తుగా గుండెపోటు రావడానికి కారణం

పుట్టుకతో వచ్చే చాలా వ్యాధులు గుర్తించబడవు, ఎందుకంటే పుట్టుకతో ఎటువంటి లక్షణాలు ఉండవు అని డాక్టర్ బాలేకుంద్రి చెప్పారు. పిల్లలు మరియు యువకులలో ఆకస్మిక గుండె మరణాలకు ఐదు సాధారణ కారణాలను నిపుణులు జత చేశారు.

అయోర్టిక్ స్టెనోసిస్ – పిల్లలలో, ముఖ్యంగా నవజాత శిశువులలో సాధారణ వాల్వ్ వ్యాధులలో ఒకటి. ఈ పరిస్థితి అయోర్టిక్ వాల్వ్ తెరవడం సంకుచితానికి దారితీస్తుంది. వాల్యులర్ అవరోధం ఆకస్మిక కార్డియాక్ అరెస్ట్కు దారితీస్తుంది.

లాంగ్ క్యూ-టి సిండ్రోమ్ – లాంగ్ క్యూటి సిండ్రోమ్ ఉన్నవారిలో, గుండె సిగ్నలింగ్ రుగ్మత, పెద్ద శబ్దం లేదా శబ్దం వారిని ఆశ్చర్యపరుస్తుంది, ఇది వారి గుండె పనితీరును ప్రభావితం చేస్తుంది మరియు ఆకస్మిక కార్డియాక్ అరెస్ట్కు దారితీస్తుంది.

హైపర్ట్రోఫిక్ కార్డియోమయోపతి – గుండె కండరాన్ని చిక్కగా చేసే జన్యుపరంగా సంక్రమించే పరిస్థితి, గుండె శరీరానికి ఆక్సిజన్ మరియు పోషకాలు అధికంగా ఉండే రక్తాన్ని పంప్ చేయడం కష్టతరం చేస్తుంది. క్రీడలు లేదా తీవ్రమైన శారీరక కార్యకలాపాల సమయంలో వారు గుండెపోటుకు గురయ్యే ప్రమాదం ఉంది.

హైపర్ కొలెస్టెరోలేమియా – ఇది కుటుంబంలో నడిచే పరిస్థితి, ఇక్కడ వారి శరీరం రక్తం నుండి చెడు కొలెస్ట్రాల్ను తొలగించడంలో విఫలమవుతుంది. చికిత్స చేయకపోతే, వారు స్ట్రోక్ మరియు ఆకస్మిక కార్డియాక్ అరెస్ట్కు ఎక్కువ ప్రమాదం కలిగి ఉంటారు.

వైరల్ ఇన్ఫెక్షన్లు – వైరస్ల వల్ల కలిగే అంటువ్యాధులు మయోకార్డిటిస్కు దారితీస్తాయి, ఇక్కడ గుండె కండరాలు చికాకు కలిగిస్తాయి మరియు కార్డియాక్ అరెస్ట్కు దారితీసే అరిథ్మియాను ఉత్పత్తి చేస్తాయి. రక్త ప్రవాహం గట్టిపడటం వల్ల నిర్జలీకరణం కూడా ఆకస్మిక గుండె మరణానికి కారణమవుతుంది.

డాక్టర్ బాలేకుంద్రి ప్రకారం, మంచి శరీరాన్ని నిర్వహించడానికి లేదా వ్యాయామం చేసేటప్పుడు అలసిపోకుండా ఉండటానికి కృత్రిమ ప్రోటీన్ సప్లిమెంట్స్, స్టెరాయిడ్లు లేదా ఇంజెక్షన్లను ఉపయోగించడం ఆకస్మిక గుండె ఆగిపోయే ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది.

ఇలాంటి సందర్భాల్లో పోస్టుమార్టం నిర్వహిస్తే ఆకస్మిక గుండెపోటు మరణానికి కచ్చితమైన కారణాన్ని గుర్తించవచ్చని డాక్టర్ బాలేకుంద్రి చెప్పారు.

పోస్టుమార్టంకు అంగీకరించేలా బాధిత కుటుంబాన్ని ఒప్పించడం అంత సులువు కాదు. ఏదేమైనా, ఇది కారణాన్ని తెలుసుకోవడానికి లేదా పుట్టుకతో వచ్చే వ్యాధులను గుర్తించడానికి మరియు కుటుంబంలో దానిని ఎలా నివారించవచ్చో మేము వారికి అవగాహన కల్పించగలము” అని డాక్టర్ సింగ్ చెప్పారు.

ఎలా నిరోధించాలి?

“ECG లేదా ఎకోకార్డియోగ్రామ్ యొక్క సాధారణ స్క్రీనింగ్ ఏదైనా అంతర్లీన గుండె పరిస్థితులను చూపుతుంది. ముందుగా గుర్తిస్తే, కార్డియాక్ అరెస్ట్ ప్రమాదాన్ని తగ్గించడానికి అవసరమైన జాగ్రత్తలు మరియు మందులు ఇవ్వవచ్చు, ”అని డాక్టర్ సింగ్ చెప్పారు.

మంచి జీవనశైలిని అనుసరించడం, వారానికి కనీసం ఐదు రోజులు 30-40 నిమిషాల శారీరక శ్రమ ఉండేలా చూసుకోవడం, ఆహారంలో ఎక్కువ కూరగాయలు తీసుకోవడం మరియు లీన్ ప్రొటీన్‌లు తీసుకోవడం వల్ల గుండె ఆరోగ్యంగా ఉండవచ్చని డాక్టర్ సింగ్ చెప్పారు.

సారాంశం

ఆరోగ్యవంతమైన పిల్లలు మరియు యువకులలో ఆకస్మిక గుండె మరణాల నివేదికలు గత కొన్ని సంవత్సరాలుగా పెరుగుతున్నాయి. రోగనిర్ధారణ చేయని పుట్టుకతో వచ్చే వ్యాధులు, శారీరక నిష్క్రియాత్మకత మరియు తదుపరి వైరల్ ఇన్ఫెక్షన్ల నుండి వచ్చే సమస్యలు ఆకస్మిక గుండె ఆగిపోవడానికి కొన్ని సాధారణ కారణాలు. ముందస్తు స్క్రీనింగ్ మరియు జీవనశైలి మార్పులు ప్రమాదాన్ని తగ్గించడంలో సహాయపడతాయి.