ಆಕಳಿಕೆ ಬಂದರೆ ಅದು ಬೇಸರ ಅಥವಾ ಸುಸ್ತಿಗೆ ಎಂದು ನಾವು ಭಾವಿಸುತ್ತೇವೆ. ಇದೊಂದು ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕವೂ ಆಗಿದೆ. ನಿಮಗೆ ಗೊತ್ತಾ? ಆಕಳಿಕೆಯು ನಮ್ಮ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಯೋಗಕ್ಷೇಮದ ಬಗ್ಗೆ ಕಾಳಜಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಅತಿಯಾದ ಆಕಳಿಕೆಯು ನಮಗೆ ತಿಳಿದಿಲ್ಲದಿರುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.
ಆಗಾಗ್ಗೆ ಆಕಳಿಸುವುದನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಲವಾರು ಅಧ್ಯಯನಗಳು ನಡೆದಿವೆ, ಇದು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ನಿದ್ರೆಯ ಅಭಾವಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಜರ್ನಲ್ ಸ್ಲೀಪ್ ಅಂಡ್ ಬ್ರೀಥಿಂಗ್ 2009 ರಲ್ಲಿ ಒಂದು ವರದಿಯನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿತು.ಅದರ ಪ್ರಕಾರ ಇಬ್ಬರು ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಮತ್ತು ಅತಿಯಾದ ಆಕಳಿಕೆಯು ಥರ್ಮೋರ್ಗ್ಯುಲೇಟರಿ ಅಪಸಾಮಾನ್ಯ ಕ್ರಿಯೆಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ (ದೇಹವು ತನ್ನ ಆಂತರಿಕ ತಾಪಮಾನವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ವಿಫಲವಾದಾಗ). ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಆಕಳಿಕೆಯು ನಿದ್ರಾಹೀನತೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿರಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಒಳಗೆ ಅಜ್ಞಾತ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿತು.
ಹ್ಯಾಪಿಯೆಸ್ಟ್ ಹೆಲ್ತ್ ನಾವು ಏಕೆ ಆಕಳಿಸುತ್ತೇವೆ ಮತ್ತು ಆಕಳಿಕೆಯ ಹಿಂದಿನ ವಿವರಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ತಜ್ಞರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡಿದೆ.
ನಾವೇಕೆ ಆಕಳಿಸುತ್ತೇವೆ?
ಆಕಳಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅನೇಕ ಮಾಹಿತಿಗಳಿದ್ದರೂ, ವಿಶಾಲ-ತೆರೆದ ಬಾಯಿಯಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ತಂಪಾಗಿಸುವ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದವರೆಗೆ (ದೇಹದ ಥರ್ಮೋರ್ಗ್ಯುಲೇಷನ್) – ಯಾವುದೇ ವಿಷಯಗಳಿಗೂ ದೃಢೀಕೃತ ಕಾರಣವಿಲ್ಲ.
“ನಾವು ದಣಿದಿರುವಾಗ ಅಥವಾ ಹಸಿದಿರುವಾಗ ಮೆದುಳು ಹೆಚ್ಚು ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಜನಪ್ರಿಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವಾಗಿದೆ, ಇದು ಆಕಳಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ನಿದ್ರಾಹೀನತೆ ಮತ್ತು ಅತಿಯಾದ ಹಗಲಿನ ನಿದ್ರೆಯಂತಹ ಕೆಲವು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಆಕಳಿಸಲು ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣಗಳಾಗಿವೆ” ಎಂದು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಬಿಜಿಎಸ್ ಗ್ಲೆನೆಗಲ್ಸ್ ಗ್ಲೋಬಲ್ ಹಾಸ್ಪಿಟಲ್ಸ್‌ನ ಸಲಹೆಗಾರ ವೈದ್ಯರಾದ ಡಾ ಸಿರಿ ಎಂ ಕಾಮತ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
“ಉಸಿರಾಟ ಅಥವಾ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ದೀರ್ಘಕಾಲದವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಆಕಳಿಕೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಉಸಿರಾಡುವಿಕೆಯು ಚಿಕ್ಕದಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ನಮ್ಮ ದೇಹದ ಉಷ್ಣತೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಕಿವಿಯಲ್ಲಿ ಒತ್ತಡವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವಾಗಿದೆ. ಆಕಳಿಕೆಯು ದಣಿದಿರುವಾಗ ಎಚ್ಚರವಾಗಿರಲು ದೇಹದ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ ”ಎಂದು ಪುಣೆಯ ಅಪೊಲೊ ಕ್ಲಿನಿಕ್‌ನ ಶ್ವಾಸಕೋಶ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಾದ ಡಾ ಮನೋಜ್ ಪವಾರ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
“ಆಕಳಿಕೆಯು ದೇಹದಲ್ಲಿನ ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ” ಎಂದು ಡಾ ಪವಾರ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಆಹಾರವನ್ನು ಸೇವಿಸಿದ ಬಳಿಕ ಹೊಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ರಕ್ತ ಪರಿಚಲನೆ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮೆದುಳಿನ ಕಡೆಗೆ ಕಡಿಮೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಊಟದ ನಂತರ ಅಥವಾ ನಿದ್ರೆ ಬಂದಾಂತಾಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದು ಅವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.
ಆಕಳಿಕೆ ಏಕೆ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕವಾಗಿದೆ?
ಆಕಳಿಕೆ ಒಂದು ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕವಾಗಿದ್ದು, ಯಾರಾದರೂ ಆಕಳಿಸುವುದನ್ನು ನೀವು ನೋಡಿದಾಗ ಅದು ಹರಡುತ್ತದೆ.
“ಆಕಳಿಕೆಯ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ಸ್ವಭಾವದ ಹಿಂದೆ ಅನೇಕ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳಿದ್ದರೂ, ಇದು ಏಕೆ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಸಾಬೀತಾದ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವಿಲ್ಲ” ಎಂದು ಡಾ ಕಾಮತ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಅತಿಯಾದ ಆಕಳಿಕೆ: ನಿಮಗೇನು ಹೇಳುತ್ತದೆ?
ಅತಿಯಾದ ಆಕಳಿಕೆಯು ರೋಗಗ್ರಸ್ತ ಸ್ಥೂಲಕಾಯತೆ, ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಮತ್ತು ಅಬ್ಸ್ಟ್ರಕ್ಟಿವ್ ಸ್ಲೀಪ್ ಅಪ್ನಿಯಾ (obstructive sleep apnea)ಉಸಿರುಕಟ್ಟುವಿಕೆಯಿಂದ ಉಂಟಾಗುವುದು ಅಥವಾ ಅತಿಯಾದ ಹಗಲಿನ ನಿದ್ರೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಡಾ ಕಾಮತ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
“ಅತಿಯಾದ ಆಕಳಿಕೆ ಕೆಲವು ಮೆದುಳಿನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಗೆಡ್ಡೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಮೆದುಳಿನ ಥರ್ಮೋರ್ಗ್ಯುಲೇಷನ್ ದುರ್ಬಲಗೊಂಡ ಪ್ರಕರಣಗಳಿಗೆ ಇದು ಪರಸ್ಪರ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ” ಎಂದು ಡಾ ಪವಾರ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
2014 ರಲ್ಲಿ ಫ್ರಾಂಟಿಯರ್ಸ್ ಇನ್ ನ್ಯೂರೋಸೈನ್ಸ್ ಜರ್ನಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಅಧ್ಯಯನವು ಮೆದುಳಿನ ಗಾಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಥರ್ಮೋರ್ಗ್ಯುಲೇಟರಿ ಅಪಸಾಮಾನ್ಯ ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದಾಗಿ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಅತಿಯಾದ ಆಕಳಿಕೆಯನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದೆ. “ಆಕಳಿಕೆಯು ಮೆದುಳಿನ ತಾಪಮಾನವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುವ ಕೆಲವು ಅಧ್ಯಯನಗಳಿವೆ, ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ದುರ್ಬಲವಾದ ಥರ್ಮೋರ್ಗ್ಯುಲೇಷನ್ ಅತಿಯಾದ ಆಕಳಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು” ಎಂದು ಡಾ ಪವಾರ್ ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ, ಆಕಳಿಕೆಯನ್ನು ದೇಹವನ್ನು ತಂಪಾಗಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲು ಇದು ಕಾರಣವಾಗಿರಬಹುದು.
ನಿದ್ರೆ ಔಷಧಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವವರಿಗೆ ಅತಿಯಾದ ಆಕಳಿಕೆ ಬರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. “ಈ ಔಷಧಿಗಳ ಪರಿಣಾಮವು 12-24 ಗಂಟೆಗಳವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ, ಹಾಗಾಗಿ ಅತಿಯಾದ ಆಕಳಿಕೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಬಹುದು” ಎಂದು ಡಾ ಪವಾರ್ ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ.
“ಅತಿಯಾದ ಆಕಳಿಕೆ ಸಹಜ. ಗಂಭೀರವಾದ ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ಆರೋಗ್ಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿ ಇದನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಾರದು. ಅತಿಯಾದ ಆಕಳಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಂತಹ ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧ್ಯಯನಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕಾಗಿದೆ, ”ಎಂದು ಡಾ ಕಾಮತ್ ತಿಳಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಸಾರಾಂಶ
- ಆಕಳಿಕೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಕಾರಣಗಳಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ದಣಿದ, ಬೇಸರ ಅಥವಾ ಆಯಾಸವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಅದನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಸುವ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
- ನಿದ್ರಾಹೀನತೆ ಮತ್ತು ಅತಿಯಾದ ಹಗಲಿನ ನಿದ್ರೆಯಂತಹ ಕೆಲವು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಆಕಳಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿರಬಹುದು.
- ಅತಿಯಾದ ಆಕಳಿಕೆ ಮತ್ತು ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ಆರೋಗ್ಯ ಸ್ಥಿತಿಗಳ ನಡುವಿನ ಪರಸ್ಪರ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ದೃಢೀಕರಿಸಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧ್ಯಯನಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕಾಗಿದೆ.
