ಯಾವುದೋ ಉಪನ್ಯಾಸ ಅಥವಾ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಿದ್ರಿಸುವುದು, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಪರದೆಯನ್ನು ದಿಟ್ಟಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ ಕಣ್ಣುರೆಪ್ಪೆಗಳು ಮುಚ್ಚುವುದು, ಕೆಲಸದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ನಿದ್ರೆ ಮಾಡಬೇಕೆನ್ನಿಸುವುದು, ಈ ರೀತಿ ನಿಮಗೂ ಅನುಭವವಾಗಿರಬಹುದು. ಆದರೆ ಕೆಲವರು ರಾತ್ರಿ ಹೊತ್ತು ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ ನಿದ್ರೆ ಮಾಡಿದ ನಂತರವೂ ದಣಿದಿರುತ್ತಾರೆ. ನಿರಂತರವಾಗಿ ಅರೆನಿದ್ರಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿರುತ್ತಾರೆ, ಗಮನವನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಇದನ್ನು ಹೈಪರ್ಸೋಮ್ನಿಯಾ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು.
ನಿದ್ರಾಹೀನತೆ ಮತ್ತು ಹೈಪರ್ಸೋಮ್ನಿಯಾ
“ನಿದ್ರಾಹೀನತೆ ಎಂದರೆ ನಿಮಗೆ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನಿದ್ರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದಾಗ ಹಗಲಿನಲ್ಲಿ ನಿದ್ರೆ ಮತ್ತು ಆಲಸ್ಯವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುವುದು” ಎಂದು ನವದೆಹಲಿಯ ಇಂದ್ರಪ್ರಸ್ಥ ಅಪೋಲೋ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ನಿದ್ರಾ ತಜ್ಞರಾದ ಡಾ.ಎಂ.ಎಸ್.ಕನ್ವರ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. “ಹೈಪರ್ಸೋಮ್ನಿಯಾ ಎಂದರೆ ಏಳರಿಂದ ಎಂಟು ಗಂಟೆಗಳ ನಿದ್ರೆಯ ನಂತರವೂ ನೀವು ಸುಸ್ತಾಗಿ ಎಚ್ಚರಗೊಳ್ಳುತ್ತೀರಿ. ಹೆಚ್ಚಿನವರು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಎಚ್ಚರಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಒಂದು ಕಪ್ ಚಹಾ ಅಥವಾ ಕಾಫಿ ಅಥವಾ ಸ್ನಾನವು ಅವರನ್ನು ರಿಫ್ರೆಶ್ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವರು ದಿನಕ್ಕೆ ಸಿದ್ಧರಾಗುತ್ತಾರೆ. ಹೈಪರ್ಸೋಮ್ನಿಯಾಕ್ಸ್, ಆದರೆ ಸ್ನಾನದ ನಂತರವೂ ಎಚ್ಚರವಾದ ಅಥವಾ ನಿರಾಳ ಭಾವನೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕ ಸಂಗತಿಯೆಂದರೆ, ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ತಾನು ಇದರಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ಬಹುಶಃ ತಿಳಿದಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅವರು ವೈದ್ಯರ ಬಳಿ ಬಂದಾಗ ಸಂಬಂಧಿತ ದೂರಿನೊಂದಿಗೆ ಬರುತ್ತಾರೆಯೇ ವಿನಃ ದಿನವಿಡೀ ನಿದ್ದೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ಎನ್ನುವುದಿಲ್ಲ.
ಹೈಪರ್ಸೋಮ್ನಿಯಾ ಲಕ್ಷಣಗಳು
ಹಗಲಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನಿದ್ದೆ ಬಂದರೆ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಧಾವಿಸಬೇಕು ಎಂದೇನಿಲ್ಲ . ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅವರು ನಿಯಮಿತ ಜೀವನವನ್ನು ನಡೆಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದರೆ ಅವರು ವೈದ್ಯರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಹೈಪರ್ಸೋಮ್ನಿಯಾ ಲಕ್ಷಣಗಳು
- ನಿರಂತರ ಬಳಲಿಕೆ
- ಸದಾ ನಿದ್ದೆ ಬರುತ್ತಿದೆ ಎನ್ನುವ ಭಾವನೆ
- ಪೂರ್ಣ ರಾತ್ರಿಯ ನಿದ್ದೆಯಿಂದ ಎದ್ದ ನಂತರವೂ ನಿದ್ದೆ ಮಾಡಲು ಬಯಸುವುದು
- ‘ಬ್ರೈನ್ ಫಾಗ್” ಅನುಭವ
- ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ದುರ್ಬಲತೆ
- ಜ್ಞಾಪಕ ಶಕ್ತಿ ಕುಂದುವುದು
ಹೈಪರ್ಸೋಮ್ನಿಯಾದ ಕಾರಣಗಳು
ಹೈಪರ್ಸೋಮ್ನಿಯಾದ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಹೇಗೆ ಬದಲಾಗುತ್ತವೆಯೋ ಹಾಗೆಯೇ ಕಾರಣಗಳು ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ. ಹಗಲಿನ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಅತಿಯಾದ ನಿದ್ರಾಹೀನತೆಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಅದು ಅಸಮರ್ಪಕ ನಿದ್ರೆ, ಒತ್ತಡ, ಆತಂಕ, ಸೂಕ್ತವಲ್ಲದ ಮಲಗುವ ವಾತಾವರಣ, ಕಳಪೆ ನಿದ್ರೆಯ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಅಥವಾ ಕೆಲವು ಔಷಧಿಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿರಬಹುದು. ಇವು ಜೀವನಶೈಲಿಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವ ಮೂಲಕ ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದಾದ ಸಂದರ್ಭಗಳಾಗಿವೆ. ಆದರೆ ಹೈಪರ್ಸೋಮ್ನಿಯಾದ ಮೂಲ ಕಾರಣವು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದ್ದರೆ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಹಾಯವನ್ನು ಪಡೆಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಅಬ್ಸ್ಟ್ರಕ್ಟಿವ್ ಸ್ಲೀಪ್ ಅಪ್ನಿಯ, ಮೇಲಿನ ಏರ್ವೇ ರೆಸಿಸ್ಟೆನ್ಸ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (ಯುಎಆರ್ಎಸ್), ನಾರ್ಕೊಲೆಪ್ಸಿ ಮತ್ತು ಇಡಿಯೋಪಥಿಕ್ ಹೈಪರ್ಸೋಮ್ನಿಯಾದಂತಹ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಏಳರಿಂದ ಎಂಟು ಗಂಟೆಗಳ ನಿದ್ರೆಯ ನಂತರವೂ ಅತಿಯಾದ ನಿದ್ರಾಹೀನತೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.
ಪ್ರತಿರೋಧಕ ನಿದ್ರಾ ಉಸಿರುಕಟ್ಟುವಿಕೆ
ಹೈಪರ್ಸೋಮ್ನಿಯಾಕ್ಕೆ ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಅಬ್ಸ್ಟ್ರಕ್ಟಿವ್ ಸ್ಲೀಪ್ ಅಪ್ನಿಯ ಎಂದರೆ ನಿದ್ದೆ ಮಾಡುವಾಗ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ವಾಯುಮಾರ್ಗಗಳು ಅಡಚಣೆಯಾಗುವುದು, ಇದರಿಂದ ಅವರು ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಏಳುವಂತಾಗುತ್ತದೆ.
“ಅತಿಯಾದ ಗೊರಕೆ, ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸಿದ ಗೊರಕೆ ಅಥವಾ ಗೊರಕೆಯ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಅವರು ಆಳವಾದ ನಿದ್ರೆಯಿಂದ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಎಚ್ಚರಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ” ಎಂದು ಡಾ ಕನ್ವರ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಇದಾದಮೇಲೆ ಮತ್ತೆ ನಿದ್ರೆಗೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ದಣಿದ ಭಾವನೆಯಿಂದ ಎಚ್ಚರಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ” ಸ್ಲೀಪ್ ಅಪ್ನಿಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ಅದರ ಕಾರಣವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ.
ಮೇಲಿನ ಶ್ವಾಸನಾಳದ ಪ್ರತಿರೋಧ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (Upper airway resistance syndrome)
ಸ್ಲೀಪ್ ಅಪ್ನಿಯ ಮತ್ತು UARS ನಡುವೆ ಸಾಮ್ಯತೆಗಳಿವೆ, ಆದರೆ ಅವು ಒಂದೇ ಆಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. UARS (Upper airway resistance syndrome) ಸ್ಲೀಪ್ ಅಪ್ನಿಯದ ಕಡಿಮೆ ತೀವ್ರ ಸ್ವರೂಪವಾಗಿದೆ – ಸ್ಲೀಪ್ ಅಪ್ನಿಯದಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಉಸಿರಾಟವು ನಿಂತಾಗ ಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾನೆ, ಆದರೆ UARS ನಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಅದು ಸಂಭವಿಸುವ ಮೊದಲು ಎಚ್ಚರಗೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. UARS ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಚೋದನೆಯ ಮಿತಿ ಹೊಂದಿರುವ ಜನರಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
“ಇದರರ್ಥ ಅವರು ಸಣ್ಣದೊಂದು ಅಡಚಣೆಯಲ್ಲೂ ನಿದ್ರೆಯಿಂದ ಎಚ್ಚರಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ – ಬಾಗಿಲು ಮುಚ್ಚುವ ಶಬ್ದ, ಫ್ಯಾನ್ ಕ್ರೀಕ್ ಮಾಡುವ ಅಥವಾ ಹಿಂದೆ ಓಡುವ ವಾಹನ ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ಎಚ್ಚರಾಗಿಸುತ್ತದೆ” ಎಂದು ಡಾ ಕನ್ವರ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಗಂಟಲಿನಲ್ಲಿ ರಚನಾತ್ಮಕ ವೈಪರೀತ್ಯಗಳು, ದಟ್ಟವಾದ ನಾಲಿಗೆ, ಮೃದು ಅಂಗುಳ, ಅಥವಾ ಕೆಳಗಿನ ದವಡೆಯು ಚಿಕ್ಕದಾಗಿದ್ದರೂ ಅಥವಾ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ತಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಾಗಲೂ ಇದು ನಾಲಿಗೆಯನ್ನು ಗಂಟಲಿನ ಹಿಂಭಾಗಕ್ಕೆ ತಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಉಸಿರಾಟವನ್ನು ತಡೆಯುವುದರಿಂದ ವಾಯುಮಾರ್ಗಗಳು ಕಿರಿದಾಗುವುದರಿಂದ UARS ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
“ನಿದ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಉಸಿರುಕಟ್ಟುವಿಕೆ ಮತ್ತು UARS ಎರಡೂ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ನಾವು ಅವುಗಳನ್ನು ಕೆಲವು ಪರೀಕ್ಷೆಗಳ ಮೂಲಕ ನಿರ್ಣಯಿಸಬಹುದು.”
ನಾರ್ಕೊಲೆಪ್ಸಿ
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರಚಲಿತವಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ನಾರ್ಕೊಲೆಪ್ಸಿ ಕೂಡ ಅತಿನಿದ್ರೆಗೆ ಒಂದು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಇದು ಕಡಿಮೆ ಮಟ್ಟದ ಹಾರ್ಮೋನ್ ಹೈಪೋಕ್ರೆಟಿನ್ ನಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅನಿಯಂತ್ರಿತ ನಿದ್ರೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ನಿಂತಿರುವಾಗ, ಮಾತನಾಡುವಾಗ ಅಥವಾ ತಿನ್ನುವಾಗ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ನಿದ್ರಿಸಬಹುದು.
ಇಡಿಯೋಪಥಿಕ್ ಹೈಪರ್ಸೋಮ್ನಿಯಾ
ನಿದ್ರಾ ಉಸಿರುಕಟ್ಟುವಿಕೆ ಅಥವಾ UARS ನಂತಹ ಅತಿನಿದ್ರೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ಕಾರಣಗಳಿಲ್ಲದಿದ್ದಾಗ ಇದು ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ರೀತಿಯ ಹೈಪರ್ಸೋಮ್ನಿಯಾ ಹೊಂದಿರುವವರು ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನಾಗಿ ನಿದ್ರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಹಗಲಿನಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಅರೆನಿದ್ರಾವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಹೈಪರ್ಸೋಮ್ನಿಯಾ – ನಿರ್ಣಯ
ಹೈಪರ್ಸೋಮ್ನಿಯಾದ ಕಾರಣವನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು, ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಬಹು ನಿದ್ರೆಯ ಲೇಟೆನ್ಸಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಒಳಗಾಗಬೇಕು. “ಈ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಹಗಲಿನ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ” ಎಂದು ಡಾ ಕನ್ವರ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. “ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ತಲಾ ಎರಡು ಗಂಟೆಗಳ ಅವಧಿಯ ಐದು ಚಕ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರು ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬಂಟಿಯಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಈ ಎಚ್ಚರದ ಸಮಯದ ಒಂದು ಗಂಟೆ 40 ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ನಿರಂತರವಾಗಿ ತೊಂದರೆಗೊಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ . ಪ್ರತಿ ಚಕ್ರದಲ್ಲಿ 20 ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ಅವರು ನಿದ್ರಿಸಬಹುದು.
“ನಾವು ಡೇಟಾವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ 20 ನಿಮಿಷಗಳಲ್ಲಿ ಅಡೆತಡೆಯಿಲ್ಲದೆ ನಿದ್ರಿಸಲು ಎಷ್ಟು ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು ಎಂಬುದನ್ನು ನಾವು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುತ್ತೇವೆ. ಐದು ಅವಧಿಯ ಮತ್ತು ಸರಾಸರಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ . ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅವರು ನಿದ್ರಿಸಲು 10 ನಿಮಿಷಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ನಾರ್ಕೊಲೆಪ್ಸಿಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ಐದು ನಿಮಿಷಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಿದ್ರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಎರಡು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ಬಾರಿ REM ನಿದ್ರೆಯನ್ನು (ಕನಸಿನ ಹಂತ) ತಲುಪುತ್ತಾರೆ. ಇಡಿಯೋಪಥಿಕ್ ಹೈಪರ್ಸೋಮ್ನಿಯಾದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಬೇಗನೆ ನಿದ್ರಿಸಬಹುದು, ಆದರೆ ಕನಸಿನ ಹಂತವನ್ನು ತಲುಪುವುದಿಲ್ಲ.
ಹೈಪರ್ಸೋಮ್ನಿಯಾ ಚಿಕಿತ್ಸೆ
ಮೂಲ ಕಾರಣವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದ ನಂತರ, ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬಹುದು. ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ವಿಧಾನಗಳ ಜೊತೆಗೆ, ಹೈಪರ್ಸೋಮ್ನಿಯಾವನ್ನು ಜಯಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಜೀವನಶೈಲಿಯ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ವೈದ್ಯರು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ನಿದ್ರೆಯ ನೈರ್ಮಲ್ಯವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ಮಲಗುವ ಮೊದಲು ಉತ್ತೇಜಕಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವುದು, ನಿಗದಿತ ಮಲಗುವ ಸಮಯ ಮತ್ತು ತೂಕವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಸೇರಿವೆ.
