ఉపన్యాసం లేదా కాన్ఫరెన్స్ సమయంలో నిద్రపోవడం, కంప్యూటర్ స్క్రీన్ వైపు చూస్తూ కనురెప్పలు మూసుకోవడం, పని మధ్యలో నిద్రపోవాలని అనిపించడం వంటి లక్షణాలు చాలా మందిని ఇబ్బంది పెడుతుంటాయి. అయితే కొంతమందికి రాత్రి పూర్తి నిద్ర తర్వాత కూడా అలసటగా అనిపిస్తుంది. నిరంతరం మగతగా ఉంటారు. ఏకాగ్రత సాధించలేరు. దీన్ని హైపర్ సోమ్నియాగా పరిగణించవచ్చు.
నిద్రలేమి మరియు హైపర్సోమ్నియా
నిద్రలేమి అనేది మీరు రాత్రిపూట నిద్రపోలేకపోవడం. దాని ఫలితంగా పగటిపూట నిద్రపోవడం మరియు నీరసంగా అనిపించడం అని న్యూఢిల్లీలోని ఇంద్రప్రస్థ అపోలో ఆస్పత్రిలోని నిద్ర నిపుణుడు డాక్టర్ ఎంఎస్ కన్వర్ చెప్పారు. హైపర్ సోమ్నియా అంటే 7,8 గంటల నిద్ర తర్వాత కూడా మీరు అలసటగా ఉంటారు. చాలా మంది వ్యక్తులు నెమ్మదిగా మేల్కొంటారు. కానీ ఒక కప్పు టీ, కాఫీ లేదా షవర్ నీటితో స్నానం వారిని రీఫ్రెష్ చేసి రోజంతా యాక్టివ్గా ఉండేటట్లు చేస్తుంది. హైపర్ సోమ్నియాక్స్ అయితే స్నానం చేసిన తర్వాత కూడా అప్రమత్తంగా ఉండరు. ఈ రుగ్మత గురించి చాలా ఆసక్తికరమైన విషయం ఏంటంటే.. ఈ వ్యాధితో బాధపడుతున్న వ్యక్తికి అతను సంబంధిత వ్యాధితో బాధపడుతున్నాడని తనకి కూడా తెలియదు. తాను రోజంతా నిద్రపోతున్నాననే ఫిర్యాదుతో డాక్టర్ వద్దకు వస్తాడు.
హైపర్ సోమ్నియా లక్షణాలు
ఒక వ్యక్తికి అప్పుడప్పుడు పగటిపూట నిద్ర వస్తే వెంటనే ఆస్పత్రికి వెళ్లాలని దీని అర్థం కాదు. ఈ లక్షణాల కారణంగా వారు సాధారణ జీవితాన్ని గడపలేకపోతే వారు డాక్టర్ అపాయింట్మెంట్ తీసుకోవాలి. అవి వ్యక్తి నుంచి వ్యక్తికి మారవచ్చు.
సాధారణ హైపర్సోమ్నియా లక్షణాలు
రోజంతా అలసటగా ఉండటం
ఎప్పుడూ నిద్రపోతున్నట్లు అనిపించడం
రాత్రి పూర్తిగా నిద్రపోయిన తర్వాత కూడా ఉదయాన్నే మళ్లీ నిద్రపోవాలని అనుకోవడం
మెదడు ఆలోచించడం మానేయడం
నిర్ణయాలు తీసుకునే సామర్థ్యం మానేయడం
జ్ణాపకశక్తి లోపించడం
హైపర్ సోమ్నియాకు కారణాలు
హైపర్ సోమ్నియా లక్షణాలు మారతున్నట్లే, కారణాలు కూడా మారుతూ ఉంటాయి. మీరు అధిక పగటి నిద్రతో బాధపడుతుంటే, అది తగినంత నిద్ర, ఒత్తిడి, ఆందోళన, సరిలేని నిద్ర వాతావరణం, పేలవమైన నిద్ర నాణ్యత లేదా కొన్ని మందుల వల్ల కావచ్చు. ఇవి జీవనశైలిలో మార్పులతో నిర్వహించగల పరిస్థితులు. అయినప్పటికీ హైపర్ సోమ్నియాకు మూల కారణం వైద్య పరమైన పరిస్థితి అయితే వైద్య సహాయం పొందాల్సి ఉంటుంది.
అబ్స్ట్రక్టివ్ స్లీప్ అప్నియా, అప్పర్ ఎయిర్వే రెసిస్టెన్స్ సిండ్రోమ్ (UARS), నార్కోలెప్సీ మరియు ఇడియోపతిక్ హైపర్సోమ్నియా వంటి వైద్యపరమైన పరిస్థితులు ఏడెనిమిది గంటల నిద్ర తర్వాత కూడా ఎక్కువ నిద్రపోవడానికి కారణం కావచ్చు.
అబ్స్ట్రక్టివ్ స్లీప్ అప్నియా
ఇది హైపర్ సోమ్నియాకు అత్యంత సాధారణ కారణం. అబ్రక్టివ్ స్లీప్ అప్నియా అంటే నిద్రిస్తున్నప్పుడు వ్యక్తి యొక్క శ్వాసనాళాలు అడ్డంకి ఏర్పడి వారు అకస్మాత్తుగా మేల్కొనేలా చేస్తుంది.
వ్యక్తి అధిక గురక, అంతరాయం కలిగిన గురక లేదా గురక యొక్క నమూనాలో మార్పును చూస్తారు. ఫలితంగా వారు అకస్మాత్తుగా గాఢ నిద్ర నుంచి మేల్కొంటారు అని డాక్టర్ కన్వర్ చెప్పారు. స్లీప్ ఆప్నియా చికిత్స దాని కారణంపై ఆధారపడి ఉంటుంది.
శ్వాసనాళాలను నిరోధించే సిండ్రోమ్
స్లీప్ అప్నియా మరియు UARS మధ్య సారూప్యతలు ఉన్నాయి. కానీ అవి ఒకేలా ఉండవు. UARS అనేది స్లీప్ అప్నియా యొక్క తక్కువ తీవ్రమైన రూపం. స్లీప్ అప్నియాలో వ్యక్తి శ్వాస ఆగిపోయినపుడు కొంత ఇబ్బందిపడతాడు. UARSలో వ్యక్తి అది జరగడానికి ముందే మేల్కొంటాడు. UARS తరచుగా చాలా తక్కువ ఉద్రేకం థ్రెషోల్డ్ ఉన్న వ్యక్తులలో కనుగొనబడుతుంది.
దీనర్థం ఏంటంటే వారు చిన్నపిటా ఆటంకంతో కూడా నిద్ర నుంచి మేల్కొంటారు. తలుపు మూసే శబ్దం, ఫ్యాన్ చప్పుడు లేదా వాహన డ్రైవింగ్ ఉదాహరణలు అని డాక్టర్ కన్వర్ చెప్పారు. UARS అనేది గొంతులో నిర్మాణపరమైన అసమానతలు, మందపాటి నాలుక, మృదువైన అంగిలి లేదా వెనుకకు నెట్టివేయబడిన దిగువ దవడ వలను నాలుకను గొంతు వెనుకకు నెట్టి శ్వాసను అడ్డుకోవడం వల్ల వాయుమార్గాలు సన్నబడటం వల్ల సంభవిస్తుంది.
స్లీప్ అప్నియా మరియు UARS రెండూ కూడా సాధారణమైనవి. వీటిని కొన్ని పరీక్షలతో నిర్ధారించగలము.
నార్కోలెప్సీ
ఇది సాధారణమైనదే అయినప్పటికీ నార్కోలెప్సీ కూడా హైపర్ సోమ్నియాకు కారణం. ఇది తక్కువ స్థాయి హార్మోన్ హైపోక్రెటిన్ వల్ల వస్తుంది. అనియంత్రిత నిద్రకు కారణమవుతుంది. ఒక వ్యక్తి నిలబడి మాట్లాడుతున్నప్పుడు లేదా తినేటప్పుడు కూడా నిద్రపోవచ్చు.
ఇడియోపతిక్ హైపర్సోమ్నియా
స్లీప్ అప్నియా లేదా UARS వంటి హైపర్సోమ్నియాకు అంతర్లీన కారణం లేనప్పుడు ఇది సంభవిస్తుంది. ఈ రకమైన హైపర్సోమ్నియా ఉన్నవారు రాత్రిపూట బాగా నిద్రపోతారు. కానీ పగటిపూట మగతగా అనిపిస్తుంది.
హైపర్ సోమ్నియా నిర్ధారణ
హైపర్ సోమ్నియాకు కారణాల్ని నిర్ధారించడానికి ఒక వ్యక్తి బహుళ నిద్ర లేటెన్సీ పరీక్షలు చేయించుకుంటాడు. ఈ పరీక్ష పగటిపూట జరుగుతుంది అని డాక్టర్ కన్వర్ చెప్పారు. ”వ్యక్తిని ఒక గదిలో ఉంచి, ఒక్కొక్కటి రెండు గంటల వ్యవధిలో ఐదు చక్రాల ద్వారా ఉంచబడతారు. అతను గదిలో ఒంటరిగా మిగిలిపోతాడు. ఈ సమయంలో అతను ఒక గంట 40 నిమిషాల పాటు నిరంతరం కలవరపడ్డాడు. ప్రతి చక్రంలో 20 నిమిషాలు నిద్రపోయాడు.
“మేము డేటాను సేకరించినప్పుడు ఇది జరుగుతుంది. కలవరపడని 20 నిమిషాలలో అతను నిద్రపోవడానికి ఎంత సమయం తీసుకున్నాడో మేము విశ్లేషిస్తాము. ఐదు రీడింగ్లు సేకరించి సగటు తీసుకోబడింది. సాధారణ వ్యక్తులలో, వారు నిద్రపోవడానికి 10 నిమిషాలు పడుతుంది. నార్కోలెప్సీలో, వారు ఐదు నిమిషాల కంటే తక్కువ సమయంలో నిద్రపోతారు మరియు రెండు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ సార్లు REM నిద్ర (కలలు కనే దశ)కి చేరుకుంటారు. ఇడియోపతిక్ హైపర్సోమ్నియాలో, వారు త్వరగా నిద్రపోతారు, కానీ కలలు కనే దశను సాధించలేరు”.
హైపర్ సోమ్నియా చికిత్స
ఈ వ్యాధికి మూల కారణాన్ని గుర్తించిన తర్వాత చికిత్స ప్రారంభించవచ్చు. దీనికి నిర్దిష్ట చికిత్సలతోపాటు, హైపర్ సోమ్నియాను అధిగమించడానికి వైద్యులు జీవనశైసలి మార్పులను సిఫార్సు చేస్తారు. వీటిలో మంచి నిద్ర, పడుకునే ముందు ఉద్దీపనలను నివారించడం, స్థిరమైన నిద్రవేళలు మరియు బరువు తగ్గడం వంటివి ఉన్నాయి.